Funkcjonujący w Polsce system emerytalny ma trzy komponenty: I, II i III filar. Oszczędzanie w ramach trzeciego filaru możliwe jest na Indywidualnych Kontach Emerytalnych (IKE), Indywidualnych Kontach Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) oraz w ramach Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE). Dzięki dodatkowemu oszczędzaniu można zapobiec znacznemu obniżeniu się standardu życia na emeryturze. Niestety o materialnym zabezpieczeniu się na czas emerytury myśli zaledwie co piąty Polak.
Ilu Polaków oszczędza na emeryturę
Wyniki badania „Świadomość emerytalna Polaków” przeprowadzonego na początku 2016 r. przez Pracownię Badań Społecznych pokazują, że aż 78,5% Polaków nie podejmuje żadnych działań, aby zapobiec pogorszeniu materialnego standardu życia na emeryturze. Wśród osób, które oszczędzają z myślą o emeryturze:
- 13,1% odkłada pieniądze na lokacie lub w gotówce,
- 3,1% inwestuje w różne dobra, które mają stać się zabezpieczeniem emerytalnym (np. w złoto, nieruchomości),
- 2,9% ma polisę ochronno-inwestycyjną,
- 1,7% oszczędza na indywidualnym koncie emerytalnym IKE);
- 0,1% na indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (IKZE).
Spośród tych 1,8% Polaków, które korzystają z IKE i IKZE, czyli z III filaru emerytalnego, 20,8% to osoby samozatrudnione. Popularność tej formy budowania kapitału emerytalnego wśród osób samozatrudnionych może wynikać z korzyści podatkowych, które się z nimi wiążą.
III filar emerytalny jako uzupełnienie przyszłej emerytury
I filar emerytalny opiera się na obowiązkowych składkach na ubezpieczenie społeczne, które trafiają do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i są podstawą do wypłaty świadczeń emerytalnych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). II filar to nieobowiązkowe odprowadzanie części składki emerytalnej do otwartych funduszy emerytalnych (OFE). Składki osób, które nie korzystają z II filaru, trafiają w całości do ZUS-u. III filar także jest dobrowolny. Został on utworzony dla tych, którzy poprzez samodzielne oszczędzanie chcieliby podnieść wysokość przysługujących im po przejściu na emeryturę świadczeń. W ramach III filaru funkcjonują Indywidualne Konta Emerytalne (IKE), Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) oraz Pracownicze Programy Emerytalne (PPE).
Na czym polega Pracowniczy Program Emerytalny (PPE)
Pracownicze programy emerytalne są organizowane przez pracodawcę przy współudziale pracowników. PPE może być prowadzony jako pracowniczy fundusz emerytalny, umowa o wpłacanie składek pracowników do funduszu inwestycyjnego, grupowe ubezpieczenie na życie lub jako zarządzanie zagraniczne. O wypłatę zgromadzonych w ramach PPE środków może starać się osoba uczestnicząca w programie po ukończeniu 60. r.ż. lub po przejściu na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat. Środki zgromadzone w PPE automatycznie są wypłacane uczestnikowi po ukończeniu przez niego 70. r.ż.
Czym są IKE i IKZE
Zarówno IKE, jak i IKZE to konta, które każdy może indywidualnie otworzyć w Towarzystwie Funduszy Inwestycyjnych, banku lub domu maklerskim. Na te konta dokonuje się wpłat w ustalonym na początku trybie: regularnie, nieregularnie lub jednorazowo z góry za cały rok. Środki wpłacane na te konta są przez specjalistów inwestowane. Możliwe jest dokonanie wyboru wariantu strategii inwestycyjnej w zależności od tego, czy ma być ona potencjalnie bardziej zyskowna, ale też ryzykowna, czy bardziej bezpieczna i mniej rentowna. Wypłaty z konta IKE można dokonać bez konieczności odprowadzania „podatku Belki” po ukończeniu 60 lat lub po przejściu na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat. Zasada ta obowiązuje, jeśli dokonywało się wpłat co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych albo dokonało się ponad połowy wartości wpłat nie później niż na 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę. Wypłaty z IKZE bez konsekwencji w postaci wyższego podatku dochodowego (zgodnie z obowiązującą skalą podatkową) można dokonać po osiągnięciu przez oszczędzającego wieku 65 lat, jeżeli dokonywał on wpłat co najmniej w 5 latach kalendarzowych.
Z oszczędzaniem w ramach IKE i IKZE wiążą się ulgi podatkowe. Zysk jest zwolniony z podatku od zysków kapitałowych (czyli tzw. podatku Belki). Posiadacze jednego IKE są ponadto zwolnieni z podatku dochodowego związanego z gromadzeniem i wypłatą środków oraz wypłatą transferową do PPE. Posiadacze IKZE mogą natomiast w danym roku podatkowym odliczać wpłaty od podstawy opodatkowania. Dokonywane przez uprawnionych wypłaty transferowe pomiędzy instytucjami prowadzącymi IKZE, a tymi osobami są ponadto zwolnione z podatku dochodowego. Ulga podatkowa obowiązuje jednak tylko wtedy, kiedy wpłata została dokonana już po osiągnięciu przez uprawnionego wieku emerytalnego.
Najnowsze komentarze